co oznacza
  • wypowiedzieć

    16.07.2022
    16.07.2022

    Szanowni Językoznawcy,


    dlaczego czasownik „wypowiedzieć” może mieć znaczenie ‘zaczynać’ (w połączeniu z wojną) oraz ‘kończyć’ (w połączeniu z umową, gościną)? Jaka jest geneza tej rozbieżności? Słownik S.B. Lindego rejestruje nawet połączenie „wypowiedzieć pokój”, które ma takie samo znaczenie co „wypowiedzieć wojnę”. (To połączenie zawiera też WSJP PAN, ale w znaczeniu pokoju jako przedmiotu umowy, zatem znowu – ‘kończyć’).


    Z poważaniem i pozdrowieniami

    J.J.

  • wyprowadzić w pole, wpuścić w maliny
    21.09.2009
    21.09.2009
    Zastanawiam się, czy związek frazeologiczny wpuścić kogoś w maliny może pochodzić z Balladyny Słowackiego. A jeśli nie, to jaka może być jego etymologia? I skąd, Państwa zdaniem, pochodzi zwrot wyprowadzić kogoś w pole?
    Dziękuję!
  • wyraz i forma wyrazowa
    4.11.2014
    4.11.2014
    Witam,
    chciałam wiedzieć, co oznaczają terminy wyraz i forma wyrazowa oraz jaka jest między nimi różnica.
    Dziękuję
    Ewelina Lech
  • wyrazy-cytaty
    11.01.2014
    11.01.2014
    W Edycji tekstów na s. 37 czytamy, że kursywą można wyróżniać wyrazy i wyrażenia funkcjonujące na prawach cytatu z języka obcego, z wyjątkiem tych powszechnie stosowanych (np. postscriptum, incognito). Proszę o ocenę, do której kategorii zaliczyć lunch, cocktail, hobby, holding, leasing, lobbing, art déco oraz fair w zwrocie coś jest nie fair.
  • wyrazy pospolite od nazw własnych
    24.01.2011
    24.01.2011
    „Wypiłem krwawą mary / butelkę jana III sobieskiego / pana tadeusza / kropli beskidu / johnniego walkera” – czy w takim przypadku naprawdę poprawny jest zapis małymi literami? Nie mam oporów przed napisaniem „Kupiłem forda / mercedesa” czy „Gram na xboksie / playstation”, ale w przypadku powyższych pisownia z małych liter wydaje mi się co najmniej dziwna, bo – jak by nie patrzeć – nazwy wszystkich produktów pochodzą od rzeczywistych imion, przydomków bądź nazw własnych.
    Pozdrawiam,
    Andrzej Grima
  • wyrazy pospolite w nazwach własnych
    13.03.2007
    13.03.2007
    Szanowni Państwo,
    który zapis jest poprawny: Grupa PKP czy grupa PKP? Telewizja TVN czy telewizja TVN? Grupa i telewizja to wyrazy pospolite, więc można by uzasadnić drugie formy (no, chyba że zależy nam na użyciu nazwy oficjalnej?).
    Będę wdzięczny za opinię.
  • Wyrażenia słowne z półpauzą

    6.01.2024
    6.01.2024

    Droga Poradnio,

    czy zapis „tydzień-dwa” w poniższym tekście należałoby uznać za błędny? Pozwoliłam sobie zajrzeć do Korpusu; analogiczne zestawienia pisane są częściej z przecinkiem, rzadziej właśnie z łącznikiem. Jest to tłumaczenie dialogu; oryginał w języku angielskim podaję poniżej.

    „Tydzień-dwa i pewnie będzie tu zima, że ho-ho. Wzięło i zasypało ci chatę rok temu na prawie miesiąc, nie?”

    „Winter be here in a week or two, I reckon. You was snowed in near a whole month last year, wasn’t you?”

    Wydaje mi się, że zapis z łącznikiem można by uznać za dopuszczalny i w sytuacji tłumaczenia takiej „łamanej” angielszczyzny być może nawet bardziej adekwatny.

    Dziękuję za pomoc!

  • Wyrażenie home staging
    6.09.2018
    6.09.2018
    Dzień dobry,
    mam wątpliwości odnośnie zwrotów obcych funkcjonujących już w języku polskim. Głównie interesuje mnie sposób używania określenia usługi HOME STAGING w opracowaniach na ten temat. Czy pisać wielkimi literami? Czy zwrot ten umieszczać w cudzysłowu, czy bez niego? Czy odmieniać przez przypadki? Jeśli tak to w jaki sposób należy robić to poprawnie?
    Serdecznie dziękuję za pomoc.
  • Wysoko na dwóch chłopa

    4.06.2022
    4.06.2022

    Wysoko (jak?) na dwóch chłopa.

    Uważam, że mogę tego sformułowania użyć jako przysłówka.

    W odpowiedzi na pytanie: jak wysoko coś zostało wyrzucone.

    Proszę o wyprowadzenie mnie z błędu, jeśli się mylę.

  • Wyśmienity
    23.04.2019
    23.04.2019
    Szanowni Państwo,

    w Słowniku etymologicznym języka polskiego A. Brückner podaje (za nim także WSJP PAN), że przymiotnik wyśmienity jeszcze w XV wieku oznaczał ‘wysoki’. Kiedy jednak zajrzałem m.in. do Słownika staropolskiego pod red. S. Urbańczyka, w haśle wyśmienity, ku mojemu zaskoczeniu, przeczytałem, że w staropolszczyźnie omawiany przymiotnik znaczył: ‘doskonały, znakomity, wyborny’', czyli tak samo jak dziś! Myślałem, że tam znajdę odnotowane to znaczenie, które Brückner podaje – ‘wysoki’.
    Proszę zatem o wyjaśnienie tej, moim zdaniem, sprzeczności oraz o podanie alternatywnego źródła słownikowego, które potwierdziłoby informację Brücknera. Ja takowego, niestety, nie znalazłem.

    Pozdrawiam
    Stratos Vasdekis
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego